Trong thời gian gần đây, thị trường vận tải biển thế giới chứng kiến một diễn biến đầy kịch tính: giá cước container toàn cầu đã liên tục giảm và đáng chú ý là đã trở về mức thấp như trước khi xảy ra khủng hoảng Biển Đỏ.
Những con số nổi bật
Hình tàu container
Nguyên nhân chính dẫn đến đà giảm nhanh chóng
Một trong những lý do chủ đạo là cung vượt cầu. Trong khi các hãng tàu vẫn tiếp tục đưa tàu mới vào hoạt động trong khi nhu cầu vận chuyển quốc tế suy yếu, dẫn đến dư thừa công suất và buộc giá bị đè xuống. Bên cạnh đó, sức cầu nhập khẩu giảm do các thị trường lớn như Mỹ, EU hay Trung Quốc điều chỉnh đơn hàng, doanh nghiệp thắt chặt đầu tư khiến nhu cầu vận tải biển vốn nhạy cảm càng thêm chùng lại. Thêm vào đó, chi phí bảo hiểm, phụ phí rủi ro địa chính trị giảm khi các nguy cơ từ khu vực Biển Đỏ được kiểm soát hơn, giúp hạ bớt áp lực chi phí. Cuối cùng, tác động từ thuế quan, chính sách thương mại và biến động chuỗi cung ứng làm các doanh nghiệp dè dặt hơn trong ký hợp đồng vận chuyển dài hạn, khiến thị trường spot (giao ngay) chịu áp lực lớn trong cạnh tranh giảm giá.
Dự báo cho thời gian tới cho thấy rằng áp lực giảm giá cước sẽ tiếp tục nếu cung vượt quá cầu, đặc biệt khi nhiều tàu mới được bàn giao và vẫn chưa có sự hồi phục mạnh từ nhu cầu ngoại thương. Theo các dự báo ngành, năm 2025 có thể chứng kiến khả năng tăng công suất tới ~8%, trong khi nhu cầu chỉ tăng khoảng 3%, điều này dễ tạo ra tình trạng dư cung trên nhiều tuyến.
Tuy nhiên, nếu có những cú sốc như biến động địa chính trị mới, rủi ro tại các tuyến biển chiến lược, hay thay đổi chính sách thuế quan thì giá cước có thể bật lên trở lại đột ngột, đặc biệt trong các hợp đồng spot. Ngoài ra, chi phí đầu vào như năng lượng, phí cảng, bảo hiểm hay chi phí môi trường (quy định giảm phát thải) cũng sẽ là nhân tố làm tăng chi phí cố định cho các hãng tàu.
Để tránh rủi ro, các công ty nên:
Ký hợp đồng vận chuyển dài hạn thay vì chỉ “chờ giá rẻ” mỗi khi gửi hàng;
Thử sử dụng nhiều tuyến đường khác nhau, không chỉ phụ thuộc vào một tuyến biển chính;
Lên phương án dự phòng nếu có sự cố địa chính trị hoặc chi phí đột nhiên tăng lên;
Tối ưu hóa nội bộ logistics – kho bãi, vận chuyển trong nước – để giảm chi phí phát sinh.
Tóm lại, giá cước container toàn cầu đang trải qua một cú “quay đầu” đầy cảm giác hoài niệm như trở về điểm xuất phát trước khủng hoảng Biển Đỏ. Điều này nhắc nhở rằng thị trường vận tải biển rất nhạy cảm với cả cung lẫn cầu, và không có chỗ cho sự chủ quan. Các doanh nghiệp trong chuỗi xuất nhập khẩu, hãng tàu và nhà cung cấp vận tải cần đặt trong tâm thế liên tục “kíp ứng biến”, xây dựng chiến lược bền vững và có biện pháp phòng rủi ro đa chiều.
Nguồn:
“Giá Cước Container Toàn Cầu Đã Giảm Về Mức Trước Khủng Hoảng Biển Đỏ” — Phaata
“Cước vận tải biển toàn cầu thấp nhất kể từ khủng hoảng Biển Đỏ” — Vietstock
“5 Ocean Freight Predictions for 2025” — Flexport / Food Logistics